Croonwolter&dros stopt energie in de transitie
Hoe de energietransitie kansen creëert voor gemeenten
Als het gaat om verduurzaming vervullen de Nederlandse gemeenten een dubbelrol: ze zijn zowel beleidsmaker als uitvoerder van de routekaart voor de verduurzaming van gemeentelijk maatschappelijk vastgoed. Met het streven van de overheid om in 2050 bijna volledig duurzaam te zijn en alle gebouwen aardgasvrij te maken, ligt er dan ook een grote verantwoordelijkheid bij de gemeentelijke instanties. Croonwolter&dros biedt de juiste oplossingen om die doelstellingen te behalen én om kosten te verlagen door energiebesparing en opwekking van duurzame energie.
Besparen en duurzaam opwekken
‘Bij de energietransitie voor gemeentelijk maatschappelijk vastgoed denk je al snel aan kosten’, zegt Edwin Normann, manager Smart Energy bij Croonwolter&dros. ‘Wij denken in besparingen en opbrengsten. Daarom adviseren we gemeenten over de mogelijkheden om bestaande bouw te verduurzamen en nieuwbouw energieneutraal op te leveren.’
Hands-on portfolioanalyse
Veel gemeenten zijn bezig om hun vastgoedportfolio te analyseren. Dat is een omvangrijke klus waarbij de verschillende maatschappelijke gebouwen een enorme diversiteit kennen in het soort gebruik, de oppervlakte en de bouwperiode. Normann: ‘Onze experts ondersteunen de betrokken ambtenaren bij deze analyse met de blik van een technische onderhoudspartij: we weten exact wat de verduurzaming in de praktijk kost. Dat maakt ons advies waardevol en hands-on.’
Warmteleveranciers
Naast adviespartij voor besparing en verduurzaming, is Croonwolter&dros ook een Energy Service Company (ESCo). ‘We voorzien individuele gebouwen van duurzame energie in de vorm van zonne-energie en warmtepomptechnologie voor koude of warmte’, licht Normann toe. ‘Desgewenst in de vorm van een investering waarbij Croonwolter&dros de energieopwekking financiert en exploiteert en de gemeente alleen de opgewekte energie afneemt. Daarnaast hebben gemeenten ook steeds vaker te maken met hele wijken die van het gas af gaan. Bij dat soort grote projecten is een energieleverancier de hoofdaannemer en bieden wij technische ondersteuning.’
Standaardisatie in de strijd tegen CO2-uitstoot
‘Iedereen wil een groenere wereld, daar is in Nederland geen discussie over. De vraag is hoe we daar een win-winsituatie van maken, waarbij ook over de kosten iets positiefs te melden is’, zegt Arvid Duijzer, manager van ModuleMakers.
Standaardisatie in de strijd tegen CO2-uitstoot
'Verduurzaming levert zeker ook wat op.’ Daarom bouwt ModuleMakers de gebouwinstallaties in de vorm van gestandaardiseerde, koppelbare modules. ‘Door de modules op een centrale locatie te produceren en op de projectlocatie simpelweg aan elkaar te klikken, reduceren we de transportbewegingen met wel 70 procent.’
Verpakkingsarm produceren
ModuleMakers is een zelfstandig bedrijf dat gelieerd is aan Croonwolter&dros en technische installaties voor Smart Energy-oplossingen produceert. ‘Dankzij onze centrale aanpak verminderen we de CO2-uitstoot en produceren we minder afval. We hebben afspraken gemaakt met leveranciers over plastic en karton’, zegt Duijzer. ‘De onderdelen worden verpakkingsarm of -vrij aangeleverd, zodat we minder tijd kwijt zijn met uitpakken én minder afval produceren.’
Onnodig energieverbruik voorkomen
Gemeentehuizen fungeren deels als kantoren, deels als openbare ruimte voor bezoekers. Die tweedeling zorgt voor verschillende gebruikspatronen. ‘Je ziet daardoor dat de installaties in een pand vaak onnodig aanstaan’, zegt Joyce van de Velde, manager Smart Buildings. ‘Denk aan de verwarming, luchtzuivering en verlichting die na sluitingstijd uit of op een lager niveau kan.’
Slimme algoritmes
Om de voorzieningen beter in te zetten en een te groot energieverbruik te voorkomen, ontwikkelde Croonwolter&dros het dataplatform Truestate, dat aanwezigheid van gebruikers in bepaalde ruimtes meet. Van de Velde: ‘Het slimme algoritme herkent gebruikspatronen in die data en stuurt op basis daarvan de installaties en systemen aan. Daarmee voorkom je veel onnodig energieverbruik. Het is zelfs mogelijk om de data te koppelen aan de catering, zodat er nooit te veel of te weinig wordt ingekocht.’
Efficiënte gebouwbenutting
Het gebouwmanagementsysteem is uit te bereiden met verschillende extra functionaliteiten. Voor gemeentekantoren is wayfinding bijvoorbeeld een interessante optie: door middel van een interactieve zuil in de aankomsthal weten bezoekers meteen waar ze naartoe moeten. ‘Dat zorgt voor een efficiëntere workflow’, zegt Van de Velde. ‘Als je dat combineert met sensoren, weet het systeem precies hoeveel mensen zich op iedere locatie bevinden. Op basis daarvan kan de facilitymanager beter bepalen waar wel of niet schoongemaakt hoeft te worden en bijvoorbeeld hoeveel ondersteunend personeel ergens nodig is, zodat je het gebouw veel efficiënter benut. En dat zorgt er weer voor dat je meer werk gedaan kan krijgen in hetzelfde aantal vierkante meters.’
Zelfvoorzienende oplaadpunten
‘Op vrijwel ieder dak kun je zonnepanelen neerleggen, als de constructie maar sterk genoeg is’, zegt Martijn van Ek, consultant zonnestroominstallaties. ‘Hoe groter het dakoppervlak, hoe beter.’ Parkeergarages zijn dan ook ideale locaties voor zonnepanelen, zeker omdat die zelf ook steeds meer energie verbruiken als oplaadpunten voor elektrische auto’s. ‘De zelf opgewekte zonne-energie compenseert het verbruik van de auto’s, waardoor de garage zo goed als zelfvoorzienend wordt.’
Duurzaamste parkeergarage van Nederland
Zo wilde de gemeente Den Bosch de parkeergarage van een groot transferium verduurzamen, met de ambitie er de duurzaamste parkeergarage van Nederland van te maken. Van Ek: ‘We ontwierpen een zonnecarport voor ze: een stalen overkapping als een soort pergola met zonnepanelen die stroom leveren voor de laadpalen voor elektrische auto's. We verwachten dat we in de toekomst steeds meer van die ‘groene’ pergola’s gaan tegenkomen bij parkeerplekken in heel Nederland.’
Parkeerplaatsen veranderen in tankstations
Doordat we steeds meer elektrisch rijden, verandert de functie van parkeergarages. ‘Een parkeerplaats wordt steeds meer een tankstation’, vertelt Mobility-expert Dieter Bos. ‘Daar zijn de verwachtingen ook naar: eigenaren van elektrische auto’s gaan ervan uit dat ze hun auto kunnen opladen waar ze ‘m parkeren.’
Gemeenten lopen voorop
Bovendien geldt vanuit de EU de eis dat bij nieuwbouw een op de tien parkeerplekken voorzien moet zijn van een laadpaal. Bij bestaande bouw is dat een op de twintig vanaf 2025. ‘Gemeenten zijn zich vaak al meer bewust van die verplichting dan andere markten waarvoor we werken’, weet Bos. ‘We voeren dan ook regelmatig aanbestedingen uit, bijvoorbeeld voor een parkeergarage in Den Bosch. En voor de gemeente Groningen dienden we een plan in om alle parkeerplaatsen van hun kantoorlocaties van laadpalen te voorzien.’
Batterijpakketten voor ‘s nachts
Maar door al die laadpalen neemt het energieverbruik van parkeergarages toe. En dat maakt de garages minder duurzaam dan ze waren. ‘Dat is gelukkig goed te reguleren’, zegt Bos. ‘We ontwikkelen verschillende oplossingen om het energieverbruik van laadpalen te doseren, zoals batterijpakketten die je ’s nachts kunt opladen. Zo voorkomen we dat iedereen z’n auto oplaadt tijdens piekmomenten en helpen we netbeheerders om het elektriciteitsnet stabiel te houden.’
Intelligente laadinfrastructuur
Daarnaast biedt Croonwolter&dros de mogelijkheid om alle laadpalen aan elkaar te koppelen in een smart grid, waarmee je de energie in het pand automatisch optimaal reguleert. Bos: ‘De slimme laadpalen meten hoeveel stroom er op dat moment in totaal beschikbaar is op de locatie, hoeveel auto’s er aan het opladen zijn en hoeveel stroom iedere auto nodig heeft. Aan de hand van zulke gegevens verdelen de laadpalen de beschikbare stroom over de garage en het bijbehorende pand.’ Bovendien maken slimme laadpalen het op termijn mogelijk dat auto’s stroom terugleveren aan het net. ‘Zowel een smart grid als het terugleveren is gunstig voor de netbeheerders,’ legt Bos uit. ‘Het voorkomt namelijk een tekort of juist een overbelasting op het net.’
Croonwolter&dros stopt energie in de transitie
Croonwolter&dros kan gemeenten helpen met invullen van de routekaart voor verduurzaming van gemeentelijk maatschappelijk vastgoed. Op basis van onze kennis en berekeningen weten de verantwoordelijke ambtenaren precies welke stappen nodig zijn om aan de verschillende maatregelen en meetmomenten te voldoen. Want 2050 klinkt misschien nog ver weg, maar het is dichterbij dan we vaak denken.