Croonwolter&dros TAI bouwt besturingssysteem voor beveiliging van Amsterdamse metrohallen

Croonwolter&dros TAI bouwt besturingssysteem voor beveiliging van Amsterdamse metrohallen

In 2012 leverde Croonwolter&dros Technische Automatisering en Informatisering (TAI)  een systeem op dat de veiligheidssystemen van Amsterdamse metroperrons aanstuurt. Dit wordt nu uitgebreid tot een systeem dat ook over de bovenliggende metrohallen waakt.

De Oostlijn is het oudste deel van de Amsterdamse metro en telt vijf ondergrondse metrostations, van Amsterdam Centraal tot en met de Wibautstraat. Dit traject werd in de jaren 70 opgeleverd, zonder veiligheidsvoorzieningen. In 2009 maakte Arcadis een scenarioanalyse van de Oostlijn. Op grond daarvan werd een plan gemaakt dat reizigers in staat stelt bij brand te kunnen vluchten van de perrons. Het Gemeentevervoerbedrijf (GVB) vroeg Croonwolter&dros, al sinds 1996 actief voor het GVB, om het besturingssysteem hiervoor te ontwikkelen.

Na de perrons nu ook de hallen

Croonwolter&dros TAI ging hiermee aan de slag en bouwde in nauwe samenwerking met het GVB van 2010 tot en met 2012 het besturingssysteem BV-ROL (Besturing Veiligheidsvoorzieningen Renovatie Oostlijn). Het systeem bestuurt zaken als: omroepinstallatie, verlichting, ventilatie, rookschermen, brandkleppen, brandbluspompen en meer. Deze veiligheidsmaatregelen betreffen alleen de perrons. In 2015 werd een scenarioanalyse gemaakt van de veiligheidssituatie van de hallen van de metrostations. Dit leidde begin 2021 tot de start van project ISA2015, waarbij ISA staat voor Implementatie Scenario Analyse.

Uitbreiding bestaande besturingssysteem

Jan-Willem van Ginkel, Technical Manager bij het GVB: ‘Voordat dit project startte, hadden wij een grote stationsrenovatie afgerond, met allerlei bouwkundige aanpassingen. Er waren bijvoorbeeld rookmelders geplaatst, waarvan je niet alleen wilt dat ze lokaal een alarm doen afgaan, maar ook dat ze ons Communicatie Centrum Vervoer in Sloterdijk alarmeren. Dat moest via het bestaande besturingssysteem BV-ROL gebeuren. Daarnaast volgde uit de scenarioanalyse van 2015 dat er allerlei nieuwe veiligheidsvoorzieningen moesten worden toegevoegd, zowel werktuigbouwkundig als softwarematig. Voor het uitbreiden en testen van het besturingssysteem, en ook voor de fysieke aansluiting ervan, is Croonwolter&dros TAI onze vaste partner.’

Jan-Willem, Wilco en Jack bij brandweer interface kast

Testen op grond van risico

Jack Breed, regiomanager TAI: ‘Sinds 2021 bouwen we op ons Amsterdamse kantoor aan het besturingssysteem voor de hallen. Hier kunnen we alles simuleren en testen. Daar hebben we geen echte apparaten voor nodig, en dat is maar goed ook, want je kunt hier geen lift naar binnen sjouwen. Het zou ook geen meerwaarde hebben omdat we de meeste installaties en componenten al kennen. Apparaten die we niet kennen, testen we ’s nachts op een metrostation. Voor de keuze van wat en hoe je test, maken we gebruiken van TMap, een risico-gedreven testtechniek. Hiermee beoordeel je welke technieken welke aandacht verdienen. Dat doen we in goed overleg met het GVB. Dus de sprinklerinstallatie, waarbij het gaat om een enkel signaal, testen we alleen in het veld. De interface naar de brandmeldcentrale is een ander verhaal, daarbij gaat het om communicatie met veel adressen. Om dat te testen lieten wij iemand van Siemens komen met een kastje dat hun brandmeldcentrale simuleert. Voor elk station maakten we daarmee op kantoor een interfacetest omdat wij hadden geïdentificeerd dat dit onderdeel veel risico’s kent.’

64 installatiesoorten

Jan Willem van Ginkel: ‘In totaal beheert BV-ROL 64 installatiesoorten, waarbij de 25 roltrappen van de vijf stations staan voor één installatiesoort. Al deze installaties helpen de reiziger om zichzelf in veiligheid te brengen. Er klinkt een bericht, er gaat extra verlichting aan, er wordt rook afgezogen, de roltrappen en liften gaan alleen de veilige kant op, de OV-chippoorten openen en de winkels laten brandschermen zakken terwijl een zijdeur opent om toch uit de winkel te kunnen vluchten. Kortom, bij brand gebeurt er ineens heel veel.’

"In totaal beheert BV-ROL 64 installatiesoorten, waarbij de 25 roltrappen van de vijf stations staan voor één installatiesoort. Al deze installaties helpen de reiziger om zichzelf in veiligheid te brengen."
Jan Willem van Ginkel, Technical Manager bij het GVB

Bouwteamachtige samenwerking

Wilco Thur, Contractmanager GVB: ‘Onze samenwerking kun je bouwteam-achtig noemen. Het contract hebben we bijvoorbeeld gezamenlijk opgesteld. Dit bestaat uit maar vier A4’tjes, en dat voor een miljoenenopdracht. Door niet elk detail vast te leggen heb je de vrijheid om steeds weer te gaan voor ‘best for project’. Croonwolter&dros TAI werkt volgens de scrummethode waarbij in een korte tijdspanne een stukje functionaliteit wordt gemaakt, waarna we samen toetsen of het is wat we willen. Zo blijven we op het goede spoor.’

Jan-Willem bij brandweer interface kast

Eind 2022 afgerond

In mei vond de oplevering van BV-ROL plaats alsook de aanpassing van de specifieke lokale systemen van twee stations. De drie overige stations worden in de loop van het jaar aangepast waarbij de veldbekabeling en het afmonteren door het regiokantoor van Croonwolter&dros wordt uitgevoerd. Daarna is deze opdracht afgerond en kan het GVB de maatregelen ter inspectie voorleggen aan de Omgevingsdienst.

Stuur verhaal door