Croonwolter&dros ‘on top of the world’ met transformatie hoofdkantoor VORM
Bouw- en ontwikkelbedrijf VORM krijgt een nieuw hoofdkantoor. Maar nieuw is het gebouw slechts deels, het is ook een gemeentelijk monument: De Nieuwe Maaskant aan de Rotterdamse Schiehaven. Een optopping van glas en staal voorziet het pand van een extra, vierde, verdieping. Daarnaast wordt het een ‘smart building’ waarin ook de door Croonwolter&dros zelf ontwikkelde circulaire ModuFy klimaatconcept wordt toegepast.
Begin 2020 werd technisch dienstverlener Croonwolter&dros door VORM gevraagd mee te werken aan de transformatie van monument De Nieuwe Maaskant tot nieuw hoofdkantoor. Daarna ging het razendsnel. Er werd een budgetraming gemaakt en een week later volgde de opdracht en een spannende opleverdatum: 17 juli 2020. ‘Die deadline is spannend omdat er bij aanvang alleen nog maar schetsen waren, geen werktekeningen’, vertelt Kees Luijk, Projectmanager van Croonwolter&dros. ‘Samen met VORM als bouwkundig aannemer, Bos Hofman Architektenkombinatie en Adviesbureau J van Toorenburg begonnen we eind week 2 met het definiëren van de installaties. Dan hebben we het over de brandmeld- en ontruimingsinstallatie, de beveiliging en toegangscontrole, de lichtkrachtinstallatie en de bliksemafleiding, de gehele klimaatinstallatie, sanitairgroepen en riolering.’
Een ‘smart building’
Eén van de wensen van de opdrachtgever was een kantoor zonder bedieningselementen aan de wand. De installaties zouden automatisch en met een smartphone moeten kunnen worden aangestuurd. Om die reden werd de afdeling Truestate van Croonwolter&dros bij het project betrokken. Truestate is gespecialiseerd in het ontwerpen van ‘smart buildings’, ofwel gebouwen waarin integraal gebouwbeheer wordt gekoppeld aan gebruiksgemak. Het doel hiervan is om, door middel van sensoren, informatie uit een gebouw te halen waarmee de prestaties continu kunnen worden geoptimaliseerd, zodat het energieverbruik daalt, de onderhouds- en storingskosten afnemen, terwijl de levensduur van installatie wordt verlengd. Samen met Truestate werd in het ontwerp de basis gelegd voor de slimme meet- en regeltechniek die deze doelen binnen bereik brengt.
Een ‘healthy buiding’
In een latere fase haakte ook de start-up Healthy Workers aan. Healthy Workers combineert objectieve sensordata met subjectieve medewerkersdata om het welzijn van medewerkers te meten en te verbeteren. Om hun werk mogelijk te maken waren meer en ook slimmere sensoren nodig. Zo zal naast temperatuur en aanwezigheid, ook licht, geluid en de relatieve luchtvochtigheid worden gemeten. Om deze grote hoeveelheid dataverkeer in goede banen te leiden, breidde Croonwolter&dros de data-infrastructuur uit en voegde gateways en dashboards toe om de parameters te kunnen aflezen. Hierdoor is straks informatie beschikbaar op grond waarvan het welzijn van de medewerkers verder kan worden verbeterd.
Maar ook: een monument
Gebouw De Nieuwe Maaskant stamt uit 1958 en is een ontwerp van architect Huig Maaskant. Drie jaar geleden kreeg het 3.000 vierkante meter tellende pand de status van gemeentelijk monument. Dit betekent dat veel onderdelen, waaronder de gevel, ongewijzigd moeten blijven. Luijk: ‘Het pand is gebouwd in een tijd dat er nauwelijks staal beschikbaar was, waardoor er weinig van in de constructie zit. Ook zijn de vloeren dun. Dus waar je normaliter een doorvoering zou boren, moet je nu naar een andere oplossing zoeken. Voor de gevel zijn we verplicht om de bestaande armatuurposities te handhaven, maar de opdrachtgever wil af van de kabels over de gevel. Dat vraagt om een andere stroomaanvoer. Ook is er een originele binnenwand waar een nieuw armatuur moet komen maar waarin we niet mogen frezen. Het oppakken van dit soort uitdagingen, die horen bij een monument, dat is waar wij als Croonwolter&dros goed in zijn.’
Elders gebouwde vierde verdieping
Het drie verdiepingen tellende gebouw kreeg een optopping als vierde verdieping. Deze constructie van staal en glas werd, op een kade van een containerterminal in Pernis, gebouwd door De Kok Staalbouw. Daarvandaan is de complete verdieping met een kraanschip naar de Schiehaven vervoerd en vanaf het water op het gebouw getild. Daar rust het geheel op vier stalen pilaren die in de bestaande bouw zijn aangebracht. Tussen het bestaande dak en de onderkant van optopping is een halve meter ruimte waarin de riolering, luchtkanalen en datakabelgoten al in Pernis op maat werden gemonteerd, net als de aarding, de data- en elektrakabels en de stopcontacten. De aansluiting van de optopping op de overige installaties van het gebouw was daarmee heel eenvoudig.
Het ModuFy klimaatconcept
In het nieuwe kantoor van VORM wordt voor het door Croonwolter&dros zelf ontwikkelde ModuFy klimaatconcept toegepast. In dit concept staat een zo efficiënt mogelijke energieafgifte centraal, dit gebeurt door een klimaateiland in het plafond. Daarnaast omvat het concept een modulaire distributiebaan, voorzieningen voor lucht en licht, en een slimme sturing. Door een uitgekiende combinatie van straling en convectie biedt het ModuFy klimaateiland 100% meer koelvermogen. Dit is vooral bij nieuwe of gerenoveerde kantoren belangrijk, omdat de koelvraag daar vaak hoger is dan de warmtevraag. Daarbij is het energieverbruik 5 tot 10% lager dan een conventioneel klimaatplafond en is het 10% goedkoper dan concurrerende oplossingen. Omdat de hele productieketen bij de ontwikkeling werd betrokken, is rekening gehouden met de standaardmaten van halffabricaten. Hierdoor kon 30% materiaal worden bespaard ten opzichte van andere klimaatplafonds.