‘We gaan voorop in de volgende stap om de maatschappij mooier, gezonder en beter te maken’
Klimaatverandering is letterlijk en figuurlijk een hot topic. Croonwolter&dros zit als top 3-installateur van Nederland bovenop de materie en zet zich in om de ijkmomenten van de energietransitie in 2023, 2030 en 2050 te halen. ‘Als we bestaande technologieën slimmer integreren en erin slagen om de verduurzaming ook economisch aantrekkelijker te maken, dan gaat het lukken’, is het uitgangspunt van Mark van Wordragen, statutair directeur van Croonwolter&dros. Welke uitdagingen ziet Croonwolter&dros in de energietransitie? En welke kant moet het op met de installatietechniek op weg naar de conclusie in 2050? Van Wordragen neemt ons mee in het denken en doen van Croonwolter&dros.
Statutair Directeur Mark van Wordragen
Visie en praktijk
Mark van Wordragen combineert een diepgaande praktijkkennis met een helikoptervisie en stuurt aan op een duurzame koers voor Croonwolter&dros. ‘Zeker als het gaat om de energietransitie is technische kennis cruciaal om invulling te geven aan de gestelde doelen’, zegt Van Wordragen. ‘Naast het isoleren van de gebouwschil komt de verduurzaming van de gebouwde omgeving voornamelijk neer op het aanpassen van de gebouwtechniek: de opwekking, de afgifte en het ma nagement van energie. Dat is onze corebusiness.’ Croonwolter&dros is actief binnen de gehele keten van gebouwinstallaties, van ontwerp en bouw tot onderhoud en exploitatie. ‘Samen met de bouwbedrijven binnen onze moedermaatschappij, de TBI-holding, kunnen we nóg verder gaan’, voegt Van Wordragen toe. ‘Dan pakken we niet alleen de gebouwsystemen aan, maar ook de verduurzaming van de gebouwschil.’
Gas eraf om 2050 te halen
De verplichtingen die gekoppeld zijn aan de verschillende ijkmomenten liegen er niet om. De gehele gebouwde omgeving moet van het gas af en per 2023 is energielabel C verplicht voor kantoorgebouwen van 100 m2 en meer. In 2030 moet de gebouwde omgeving 49 procent minder CO2 uitstoten en per 2050 moet het allemaal CO2-neutraal zijn. Van Wordragen voelt dan ook de hete adem van de realiteit in zijn nek: ‘Het is goed dat we concrete doelstellingen hebben om naartoe te werken’, zegt hij. ‘We hebben ons als top 3-installateur niet voor niets verbonden aan de Paris Proof-doelstellingen. Maar de verduurzaming gaat op dit moment echt te traag.’
Slim opschalen van capaciteit
‘De jaartallen 2030 en 2050 voelen voor veel mensen nog ver weg en de urgentie wordt nauwelijks gevoeld’, zegt Van Wordragen. ‘Als we de investeringen in verduurzaming, de energielabeling van kantoorgebouwen en de te behalen doelstellingen tegenover het werk zetten dat nog verzet moet worden, dan gaat het op deze manier niet lukken.’ Van Wordragen wil versnellen en maakt zich daarom hard voor het formuleren van tussentijdse doelstellingen en het opschalen van capaciteit. ‘We moeten het nu doen met de technische kennis en de vakmensen die we op dit moment in huis hebben. Dat betekent dat we bestaande technologie slimmer en efficiënter moeten gaan inzetten.
Paris Proof-doelstellingen
• CO2-neutraal in 2040
• 66 procent verlaging van het energieverbruik
Bestaande techniek in nieuwe toepassingen
‘Croonwolter&dros is meer een system integrator die gebruikmaakt van bewezen technieken dan een innovator’, benadrukt Van Wordragen. ‘Toch hebben we korte lijnen met de TU Delft, de incubators van YES!Delft en met fabrikanten. We houden zo voeling met de nieuwste ontwikkelingen in de wereld van technische installaties en duurzame energieopwekking, terwijl de wetenschappers op hun beurt kunnen brainpicken van onze praktijkkennis.‘
‘Zodra een nieuwe ontwikkeling kansrijk genoeg lijkt om zich in de praktijk te kunnen bewijzen, gaan wij onderzoeken hoe we het betrouwbaar en betaalbaar kunnen integreren binnen onze aanpak’, zegt Van Wordragen. Voorlopig ziet hij voldoende mogelijkheden voor verduurzaming binnen de bestaande toepassingen: ‘We hebben nog lang niet de maximale capaciteit van onze technologie bereikt. Er valt bijvoorbeeld veel winst te behalen door te denken in slimme samenstellingen van energieopwekking, -besparing en -verbruik.’
Winst op korte én lange termijn
‘Als we de transitie willen versnellen, dan moeten we gebouweigenaren overtuigen dat verduurzaming niet alleen goed is voor de maatschappij en de volgende generaties, maar ook voor henzelf’, zegt Van Wordragen. ‘Daarom zetten we vol in op schaalvergroting van duurzame oplossingen. Wij willen dé partij worden die de transitie betaalbaar maakt.’ Croonwolter&dros onderstreept deze ambitie door voor zichzelf de lat hoog te leggen en opdrachtgevers het belang te laten zien van verder kijken dan de investeringskosten op korte termijn. ‘Natuurlijk, subsidies en belastingvoordelen verlagen de investeringsdrempel, maar nog steeds wordt te gemakkelijk vergeten om te kijken naar de winst over de totale levensduur van vijftien, twintig, dertig jaar.’
Slim en modulair opschalen
‘Om duurzaamheid betaalbaar te maken, moet je slimmer ontwerpen en efficiënter bouwen’, aldus Van Wordragen. ‘We zetten daarom groot in op de modulaire bouw van systemen, waarbij we slim ontworpen modules industrieel produceren tegen lagere kosten. Met deze werkwijze bouwen we meerdere gebouwsystemen tegelijk op een centrale locatie. De systemen halen we na een grondige test uit elkaar en we klikken ze op de projectlocatie als modules weer in elkaar. Hierdoor besparen we tot wel 70 procent op transportbewegingen en de bijbehorende CO2-uitstoot ten opzichte van het bouwen op de klantlocatie.’
Een ander speerpunt in de aanpak van Croonwolter&dros is de ontwikkeling van smart grids: decentrale energienetwerken, waarbij plaatselijke energieopwekking door zonne-energie en warmtepompen gekoppeld wordt aan gebouwsystemen, back-upbatterijen en laadpalen voor voertuigen. Van Wordragen: ‘Met een smart grid kunnen bedrijfscomplexen, gebouwen en wijken grotendeels zelfvoorzienend zijn, terwijl te veel geproduceerde energie teruggeleverd kan worden aan het net en winst oplevert.’
Dominant in duurzaamheid
Croonwolter&dros ziet voor zichzelf in de toekomst een dominante rol in duurzaamheid. ‘Wij zijn een solide speler in de markt en hebben samen met onze TBI-holding alle kennis en kunde in huis om in langjarige projecten te investeren, ze te ontwikkelen en te onderhouden’, aldus Van Wordragen. ‘We zijn sterk in het totaal én sterk in de niches. Daarnaast zijn we in staat om ons razendsnel nieuwe technologieën eigen te maken. Want wat de nieuwe duurzame technologie, marktvraag of overheidskoers ook gaat zijn, bijvoorbeeld zoutreactoren, waterstof of kernenergie: wij zorgen dat het volgens onze kwaliteitsstandaard ingepast wordt in solide oplossingen voor onze klanten.’
Wat dat betreft is Croonwolter&dros in de 140 jaar dat het bedrijf bestaat niet veranderd. ‘Destijds zorgden we als eerste Nederlandse installateur voor de transitie van kolenkachels naar de collectieve cv’, besluit Van Wordragen. ‘En nu gaan we voorop in de volgende stap om de maatschappij mooier, gezonder en beter te maken.’