Energieneutrale gebiedsontwikkeling is dé versneller van klimaatdoelen
Afgelopen oktober heeft de overheid aangekondigd dat 166 miljoen euro wordt vrijgemaakt om energiehubs voor bedrijventerreinen te stimuleren. Dat is niet alleen vanwege de netcongestie goed nieuws.
Energieneutrale gebiedsontwikkeling
Twee jaar geleden is Croonwolter&dros betrokken geraakt bij ‘Energie Vrijstaat Terheijden’. Het is een van de pilotprojecten in Nederland qua energieneutrale gebiedsontwikkeling. Zevenhonderd bewoners van het Noord-Brabantse dorp hebben zich verenigd in een eigen energiecollectief. ‘De bewoners willen onafhankelijk worden van hun bestaande energieleverancier. Ze willen als dorp van het gas af en zelf de controle weer terugkrijgen over hun energievoorziening. Toen we dat hoorden, wilden we daar meteen bij zijn. Het project had een aantal bijzondere kenmerken die ons erg aanspraken. Inmiddels zijn de eerste 200 huishoudens aangesloten. Het warmtenet van Terheijden is dit jaar uitgeroepen tot het meest duurzame warmtenet van Nederland.
‘Het duurzaamheidsaspect spreekt ons aan. Als Croonwolter&dros willen we Nederland van het gas af helpen. Maar ook de maatschappelijke betrokkenheid en het ondernemerschap dat vervolgens vanuit het dorp wordt getoond, spreekt ons enorm aan. Er is vanuit de gemeenschap een projectontwikkelaar opgestaan die het initiatief heeft genomen en samen met bewoners het plan bedacht en partijen zoals ons erbij betrokken om het technisch mogelijk te maken. Onze specifieke rol is dat we weten wat nodig is qua groene energiebronnen.’
Alle beproefde vormen van energieopwekking zijn gecombineerd
Croonwolter&dros heeft zowel de installaties als de energiemanagementsystemen geleverd. Alle beproefde vormen van energieopwekking zijn gecombineerd, van het benutten van windenergie tot warmteproductie en -opslag in een warmtebatterij. ‘Als je de verschillende bronnen gaat gebruiken en een warmtenet aanlegt in het dorp, vraagt dat om intelligentie. De aansluiting op het net blijft nodig om het overschot aan het net te leveren en bij een negatieve energieprijs het net te ontlasten door maximaal energie van het net te halen en slim gebruik te maken van de fluctuerende energieprijzen.’
Collectieven
‘We hebben met elkaar een verantwoordelijkheid om het stroomnet te ontlasten. Een pilot als in Terheijden helpt daar enorm in mee. Wat we geleerd hebben bij dit project kunnen we ook toepassen bij de aanleg van energiehubs voor bedrijventerreinen. We kennen de uitdagingen, en weten als technische partner wat nodig is op het vlak van projectontwikkeling, de juiste vergunningen en meer.’ De ACM staat sinds afgelopen jaar toe dat collectieven zich verenigen en gezamenlijk energie uitwisselen. ‘Je ziet dat er momentum komt. Uitbreiding van het stroomnet is een langjarig traject. Het is slimmer om naar alternatieven te kijken en na te denken waar behoefte aan is bij het aantrekken van bedrijven. Het gaat erom dat je kijkt naar de gezamenlijke energiebehoefte, waarbij de principes van vraag-en-aanbod opgaan: op welk moment heeft welke partij het aanbod? Door dat onderling af te stemmen en te optimaliseren, krijg je een bepaalde onafhankelijkheid en meer zekerheid rondom prijsvorming.’ Als voorbeeld noemt hij een bedrijf dat restwarmte kan leveren of een bedrijf met een pand dat een overschot aan zonne-energie heeft en een afnemer zoekt.
Slim samenspel
‘Voor de Oekraïne-oorlog hadden we grote zekerheid qua energieprijs. Die was historisch laag. Dat was de werkelijkheid van toen. Nu zul je je best moeten doen om de energiezekerheid zelf in de hand te nemen. Het is mooi dat dit samengaat met verduurzamen. Door slim samenspel met je buren.’ De bureaucratie hield samenwerking lang tegen. ‘Je mocht stroom en energie die je zelf overhad niet zomaar aan je buurman leveren. Het is mooi dat de ACM dit nu wel toestaat en de vorming van collectieve energiehubs stimuleert.’